İLK MÜZİK KUTUSU NEYDİ? KİM İCAT ETTİ?

Artık yeni kuşağın pekçoğu kasetçalar yani “Teyp” diye adlandırılan müzik aletini dahi bilmezler. Oysa ki “Teyp”in de öncesi var: Pikap… Pikap’ın dahi öncesi var. O da: Gramofon. Peki nedir Gramofon? Ne işe yarar, kim tarafından icat edildi?

İşte cevabı:

Gramofon İlk müzik çalar kutusu olarak tarihe geçmiştir. Günümüzde hala kullananlar az da olsa mevcuttur. Plaklar üzerine tespit edilmiş olan esasları (sesleri) tekrarlamaya yarayan cihaz da denilebilir… Tabi Gramofon çok çok uzun yıllar kullanılmıyor. Gramofon’un ardından müzik kutusu olarak; Pikap kullanılmaya başlanıyor. Daha sonra da “Teyp”… Teknolojinin gelişmesiyle Teyp de tarihteki yerini alıyor ve artık CD çalarlar icat ediliyor. Sonrası malum… Dijitalin hakimiyeti başlıyor…

Aşık Mahsuni Şerif’in sesinden pikapta bir plak denemesi...

Plak’tan önce Gramofon, 1877 yılında Edison tarafından icat edilmiş olan fonografın geliştirilmiş şekli olarak bilinmekte.

Gramofon bir yuvarlak ince taş plak ile, fonograf ise bir silindir ile çalışmakta. Fonografı ilk tasarlayanlardan biri ünlü Thomas Alva Edison…

GRAMOFON İKİ BÖLÜMDEN OLUŞUYOR

1-Plâk, gomalaka ve mumlu maddelerle (son yıllarda plâstik maddelerle) yapılan bir disktir. İki yüzünde helezon şeklinde oyuklar vardır. Bu oyuklar, girintili çıkıntılıdır, özel olarak yapılmış olan gramafon iğnesi, bu oyuklar arasında dolaşırken, meydana gelen titreşimler, plâğa alınan sesin tekrar duyulmasını sağlıyor.

2-Makine, plâğın devamlı olarak ve aynı hızda dönmesini sağlayan bir motor ile, sesi yansıtan bir bölümden ibarettir. Motor, zemberek ya da elektrikle çalıştırılabilir. Her iki şekilde de dakikada ortalama olarak 78 devir yapılır. Elektrikle çalışan gramofonlara pikap adı veriliyor.

İğne, plâk üzerinde dolandıkça, oyukların girinti ve çıkıntısına göre meydana gelen titreşimler, iğnenin bağlı bulunduğu diyagrama yansıyor. Ardından Ses titreşimleri, diyagram ve ses kutusu yardımı ile büyütülerek aksettirilmiş oluyor…